به گزارش روابط عمومی استانداری آذربایجان غربی، آیدین رحمانی رضائیه ظهر امروز ۴ آذرماه در وبینار تخصصی مسائل فرهنگی اجتماعی و معیشت جایگزین حوضه آبریز دریاچه ارومیه، ضمن تبریک ولادت با سعادت حضرت امام حسن عسکری(ع) و هفته بسیج، اظهار داشت: مباحث زیست محیطی و بحران‌های ناشی از تخریب آن در عصر حاضر موجب رخدادهای مخرب طبیعی شده و اثرات حاصل از این تغییرات زندگی جوامع انسانی و سایر موجودات را به چالش کشیده و تهدید می‌کند. برای برون‌رفت از این بحران عزم جدی برای تغییر در رفتارها و تدوین قوانین حمایتی از محیط‌زیست ضروری است.

وی خاطر نشان کرد: دریاچه ارومیه به‌عنوان نگین فیروزه‌ای ایران در دو دهه اخیر به‌دلیل مدیریت نادرست منابع آب، برداشت بیش از حد مجاز منابع آب تجدیدپذیر حوضه آبریز، توسعه نامتوازن بخش کشاورزی و تغییرات اقلیمی و استمرار خشک‌سالی‌ها در معرض نابودی قرار گرفته و با ایجاد بزرگ‌ترین خطر زیست محیطی، زندگی و معیشت مردم منطقه حوضه آبریز دریاچه ارومیه را به‌طور جدی تحت تأثیر قرار داده است. از این رو با توجه به وعده رئیس جمهور با به روی کار آمدن دولت یازدهم احیای دریاچه ارومیه را به‌ عنوان نخستین مصوبه در دستور کار قرار داد و با تأمین و تخصیص اعتبار مورد نیاز پروژه‌های طرح احیای دریاچه ارومیه، اقدامات خوبی را در قالب راهکارهای ۲۷گانه مصوب مطالعاتی و اجرایی کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه، طی ۶ سال گذشته انجام داد که به لطف الهی و به مدد بارش‌های اخیر، دریاچه از حالت بحرانی خارج شده و تراز آبی در مقایسه با سال ۹۷، ۹۰ سانتی‌متر افزایش یافته است. 

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار آذربایجان غربی گفت: دولت علی‌رغم مشکلات اقتصادی و تحریم‌های ظالمانه آمریکا با بسیج تمامی امکانات و همکاری اساتید برجسته دانشگاهی و نهادهای علمی و پژوهشی کشور طرح جامع احیاء دریاچه ارومیه را به اجرا درآورد به طوری که تاکنون مجموع ۱۰ هزار و ۲۵۲ میلیارد ریال برای پروژه‌های ستاد احیاء دریاچه ارومیه هزینه شده است.

وی با بیان این که این هزینه‌ها در قالب پروژه‌های مختلف صورت پذیرفته، بیان کرد: از این میان می‌توان به احداث سد سیلوه اشاره کرد که در سال ۱۳۹۶ به بهره‌برداری رسید که سالانه ۹۵ میلیون مترمکعب آب برای احیای دریاچه ارومیه را تامین خواهد کرد، همچنین کانال انتقال آب جلدیان به طول ۳۵ کیلومتر با هدف انتقال سالانه ۱۵۰ تا ۱۹ میلیون مترمکعب آب به سد چپرآباد از دیگر پروژه‌هاست.

رحمانی با اشاره به ساختمان سد چپرآباد، بیان کرد: حجم مخزن سد ۳۸ میلیون مترمکعب است که با اعتباری بیش از ۲ هزار میلیارد ریال احداث شده است، همچنین سد کانی سیب با ظرفیت حجم مخزن سد ۳۳۰ میلیون مترمکعب، ۹۸ درصد پیشرفت فیزیکی دارد که تاکنون ۵ هزار میلیارد ریال برای تملک و احداث آن هزینه شده است.

وی تصریح کرد: کانال انتقال بادین آباد تا سد کانی سیب به طول ۴.۶ کیلومتر، تونل انتقال آب به دریاچه ارومیه به طول ۳۶ کیلومتر با اعتبار ۲۴ هزار میلیارد ریال که تنها ۱.۶ کیلومتر از آن باقی مانده است، کانال انتقال گدارچای به دریاچه ارومیه از محل دهانه خروجی تونل به طول ۱۱.۵ کیلومتر به سمت دریاچه ارومیه، پروژه اتصال زرینه رود به سیمینه رود به طول ۱۳.۶ کیلومتر با ۱۱۰ میلیارد ریال اعتبار، لایروبی و مسیرگشایی رودخانه‌های منتهی به دریاچه ارومیه، لایروبی و ساماندهی ۱۲۴ کیلومتر از رودخانه‌های حوضه آبریز دریاچه ارومیه، مطالعه و اجرای سیستم‌های نوین آبیاری تحت فشار، اجرای ۱۶ هزار و ۵۰۳ هکتار سیستم‌های نوین آبیاری در اراضی کشاورزی حوضه آبریز دریاچه ارومیه، صرفه‌جویی ۴ هزار و ۴۰۰ مترمکعب آب در هر هکتار در سال، مطالعه و اجرای خطوط انتقال آب با لوله، اجرای ۴۷۴ کیلومتر خطوط انتقال آب در بخش کشاورزی حوضه آبریز دریاچه ارومیه، صرفه‌جویی ۴۵ هزار مترمکعب آب در هر کیلومتر در سال، مطالعه و اجرای شبکه های فرعی آبیاری و زهکشی، اجرای ۶ هزار ۷۵۲ هکتار شبکه‌های فرعی آبیاری و زهکشی در بخش کشاورزی حوضه آبریز دریاچه ارومیه و صرفه‌جویی ۴ هزار و ۴۰۰ مترمکعب آب در هر هکتار در سال جزو دیگر اقدامات است.

معاون استاندار آذربایجان غربی افزود: از دیگر اقدامات می‌توان به تهیه نقشه کاداستر ۴۶۰ هزار هکتار از اراضی بخش کشاورزی در شهرستان‌های حوضه آبریز دریاچه ارومیه، طرح مدیریت مزرعه و باغات و اصلاح الگوی کشت، اصلاح و احیای باغات درجه 2 در سطح ۱۲ هزار و ۲۷۷ هکتار در اراضی کشاورزی شهرستان‌های حوضه آبریز دریاچه ارومیه، حذف و جایگزینی باغات درجه ۳ در سطح ۲۵ هزار و ۱۶۹ هکتار در اراضی کشاورزی شهرستان‌های حوضه آبریز دریاچه ارومیه، تصفیه و انتقال پساب فاضلاب جمع آوری شده شهرهای حوضه آبریز دریاچه ارومیه در قالب ۱۲ پروژه جهت کمک به احیای دریاچه ارومیه با هزینه ۱۹۹۱۰۰۰ میلیون ریالی، انتقال سالانه ۱۰۵ میلیون متر مکعب پس‌آب استاندارد به پیکره دریاچه ارومیه و احداث مدول ۳ تصفیه خانه ارومیه با پیشرفت فیزیکی ۹۳ درصدی با ظرفیت تولید سالانه ۲۱ میلیون و ۹۰۰ هزار مترمکعب در سال اشاره کرد.

وی ابراز داشت: لوله گذاری شبکه جمع آوری و خط انتقال به طول ۳۳۰ کیلومتر در شهرهای ارومیه و گلمان، سلماس، میاندوآب، بوکان، نقده و شاهین دژ، افزایش ظرفیت تصفیه فاضلاب به میزان ۴۲ میلیون متر مکعب در سال، طرح‌های جامع مقابله با بیابان‌زایی همانند اقدامات بیولوژیکی و بیومکانیکی در راستای مبارزه با کانون‌های تولید گرد و غبار و ریزگردهای نمکی و مقابله با بیابان‌زایی با ایجاد پوشش گیاهی و مقابله با کانون‌های تولید گرد و غبار و ریزگردهای نمکی در شهرستان‌های ارومیه، سلماس و میاندوآب، بوته‌کاری همراه با آبیاری و تولید بوته در سطح یک هزار و ۵۹۶ هکتار از اراضی حاشیه دریاچه ارومیه، حفاظت، پایش و احیاء دریاچه ارومیه، تالاب‌ها و رودخانه‌های در معرض خطر، انتقال حجمی آب به تالاب‌ها، تامین آب مورد نیاز حیات‌وحش در جزایر دریاچه ارومیه، پایش هوشمند دریاچه ارومیه و جزایر آن و تدوین و اجرای برنامه سیپا، برنامه احیاء اکولوژیک دریاچه ارومیه، پایش هوشمند دریاچه ارومیه و جزایر آن، رائه خدمات فنی و هواشناسی و اقلیم شناسی حوضه دریاچه ارومیه، تبدیل یک مورد ایستگاه اقلیم شناسی سنتی به ایستگاه خودکار و تکمیل ۵ مورد از ایستگاه‌های سینوپتیک موجود و تبدیل آن‌ها از حالت سنتی به خودکار یا نیمه خودکار از دیگر اقدامات دولت در طول خدمت در سال‌های گذشته است.

وی اظهار کرد: مصوبه مهم فرهنگی و اجتماعی طرح احیاء دریاچه ارومیه که با هدف مرتفع نمودن چالش‌ها و مشکلات فراروی پروژه‌های سازه‌ای به تصویب هیئت وزیران رسیده است نیز در کنار طرح‌ها و پروژه‌های در حال اجراء برای تثبیت و احیای دریاچه ارومیه هم‌چون رهاسازی آب از سدها و سایر حوضه‌های آبریز، لایروبی رودخانه‌ها، ساماندهی برداشت آب از سفره‌های زیرزمینی و توسعه سامانه‌های نوین آبیاری، توانسته است طی چند سال اخیر در سه بخش اصلی اطلاع‌رسانی و آگاهی بخشی، آموزش و توانمندسازی و جلب مشارکت عمومی و جوامع محلی، با ایجاد فرصت‌های شغلی متناسب با شرایط منطقه که از برنامه‌های دولت برای حفظ تولید و اشتغال ساکنان این حوضه آبی است ظرفیت‌سازی کند و انتظار دارد با ادامه فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی در سطح شهرستان‌های حوضه آبریز در قالب ایجاد پایلوت‌های محصولات کشاورزی کم آب‌بر و با همراهی جوامع محلی، نتایج ارزشمندی حاصل شود.

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار آذربایجان غربی ادامه داد: برای اجرای پروژه های فرهنگی و اجتماعی طرح احیای دریاچه نیز طی سال‌های ۱۳۹۹-۱۳۹۳ از مجموع ۳۹۷ میلیارد ریال تصویب شده تا‌کنون ۱۴۵ میلیارد ریال تخصیص یافته که از این میزان نیز ۱۱۱ میلیارد ریال برای اجرای طرح‌های فرهنگی و اجتماعی هزینه شده است.

وی بیان کرد: باید توجه داشت اقتصاد استان مبتنی بر کشاورزی بوده و عملا اقتصاد روستایی وابسته به کشاورزی است و با نابودی بخش کشاورزی، مشکلات فرهنگی و اجتماعی متعددی نظیر مهاجرت روستاییان به شهرها و افزایش حاشیه نشینی ایجاد خواهد شد که نیازمند برنامه‌ریزی منسجم برای تبدیل تهدید موجود به فرصت‌های جدید است. یکی از سیاست‌های تأثیرگذار ستاد احیاء دریاچه ارومیه طی سال‌های گذشته، ترویج و توسعه زنجیره‌های ارزشی گیاهان دارویی کم آب‌بر بوده که با توجه به شرایط خاص حوضه آبریز و ظرفیت ذاتی و پتانسیل بالقوه منطقه، بدون تردید توسعه اقتصادی منطقه را به‌همراه خواهد داشت.

رحمانی با اشاره به بهره‌مندی از ظرفیت روحانیون، بسیج و سپاه، شوراهای اسلامی شهر و روستا، موسسات مردم نهاد، دهیاران، دانش آموزان، دانشجویان، بانوان و دیگر اقشار جامعه، تشریح کرد: برای ترویج و توسعه زنجیره‌های ارزشی گیاهان دارویی و کم آب‌بر بایستی ارتباط مستمر با کشاورزان و روستاییان برقرار شود تا شاهد افزایش تولیدات کشاورزی و کاهش مصرف آب باشیم.

وی تأکید کرد: جهاد کشاورزی بایستی در خصوص مدیریت محصولات کشاورزی تجدید نظر کند به نوعی که محصولات در زنجیره مناسب فروش قرار گیرند. همچنین باید آموزش مجازی با زبانی ساده، روان و کوتاه مدنظر مسئولان قرار گیرد.

رحمانی ابراز داشت: استان آذربایجان غربی به سبب برخورداری از شرایط جغرافیایی و تنوع آب و هوایی و بارش‌های مناسب به ویترینی از انواع گیاهان دارویی و منابع طب سنتی تبدیل شده است که یکی از مهم‌ترین رویش‌گاه‌های گیاهان دارویی در کشور است که از نظر تنوع گیاهان دارویی، رتبه نخست کشور را به خود اختصاص داده است. با این وجود، پتانسیل‌های بالقوه این استان در زمینه گیاهان دارویی به خوبی مورد بهره‌برداری قرار نگرفته لذا ضرورت ایجاب می‌کند با ایجاد واحدهای پایلوت کشت و فرآوری گیاهان دارویی و آموزش بهره‌برداران، پتانسیل‌های استان در زمینه کشت و صنعت گیاهان دارویی معرفی و نقشه راه مناسبی در استان ترسیم شود تا علاوه بر حفظ معیشت روستاییان، با تغییر الگوی کشت، به اهداف مورد نظر در زمینه کاهش و بهینه‌سازی مصرف آب در بخش کشاورزی دست یابیم.