توسعه مراودات با کشورهای منطقه راهبرد نخست آذربایجانغربی؛ اینبار سوریه
به گزارش روابط عمومی استانداری آذربایجان غربی، آذربایجانغربی یکی از مهمترین استان های کشور در حوزه توسعه تجارت بین الملل در کشور است؛ وجود 967 کیلومتر مرز مشترک با سه کشور ترکیه، عراق و جمهوری آذربایجان، فعالیت 9 گمرک فعال با رویکرد صادرات محور، وجود پنج پایانه مرزی، فعالیت بازارچه های مرزی و همچنین قرارگرفتن در مسیر کریدورهای بین المللی و جاده ابریشم از جمله مواردی است که نشان می دهد این استان، ظرفیت بالایی در توسعه مراودات با کشورهای همسایه و حتی بسیاری کشورهای دور دارد.
علاوه بر ترکیه، عراق و جمهوری آذربایجان (نخجوان) که آذربایجان غربی با آنها مرز مشترک دارد، بسیاری از کشورهای منطقه از جمله گرجستان، ارمنستان، روسیه و حتی افغانستان و هند و در سال های اخیر بعد از جنگ داخلی، سوریه از جمله مقاصدی است که مسوولان اقتصادی و تجار آذربایجان غربی در حوزه مراودات اقتصادی و حتی سرمایه گذاری و سرمایه پذیری در بخش عمرانی، برنامه ریزی خوبی برای حضور در آنها داشته اند.
از ابتدای امسال که همایش هم مرز با حضور استانداران استانهای مرزی ایران و اقلیم کردستان عراق در ارومیه برگزار شد، معلوم بود که تمهیدات ویژه ای برای توسعه مبادلات با کشورهای مختلف در این استان اندیشیده شده که برگزاری اجلاس استانداران هم مرز آذربایجان غربی در شرق ترکیه، این نظریه را به واقعیت تبدیل کرد.
بعد از حضور موفق در استانهای شرقی و حتی برخی استان های عمقی کشور ترکیه، استاندار آذربایجان غربی و برخی مسوولان و مدیران اقتصادی استان، این بار سوریه را به عنوان مقصد رایزنی های خود برای توسعه مراودات انتخاب کردند.
حضور در استان های حلب، لاذقیه و دمشق و همچنین دیدار با فعالان اقتصادی این استان ها و استانداران آنها و همچنین دیدار با وزیر تجارت سوریه و سفیر ایران در این کشور در کنار بازدید از ظرفیت های سرمایه گذاری در این کشور، از جمله اقداماتی بود که در این سفر صورت گرفت و امید می رود بازخورد بسیار خوبی در توسعه مراودات با این کشور نیازمند سرمایه گذاری داشته باشد.
چرا سوریه؟
با نگاهی به تحولات اقتصادی در سوریه در می یابیم که این کشور با تغییراتی در قوانین سرمایه گذاری ضمن درخواست از کشورهای جمهوری اسلامی ایران، منطقه و کشورهای عربی نسبت به جذب سرمایه و اقدامات مشترک خواهان رفع مشکلات اقتصادی و رشد تولید با حضور شرکت های داخلی و خارجی شده است.
وزیر اقتصاد و تجارت خارجی سوریه هم چندی پیش در جلسه مقدماتی شورای اقتصادی و اجتماعی اجلاس جده از کشورهای مختلف خواست تا با توجه به وجود فرصتهای امیدوار کننده و قوانین جدید جذب، در سرمایهگذاری در سوریه مشارکت کنند.
الخلیل تاکید کرد: سوریه آماده است تا راههای توسعه مشترک دوجانبه و چندجانبه را مورد بحث و بررسی قرار دهد.
همچنین آیت الله رییسی، رییس جمهور کشورمان در سفر اردیبهشت ماه امسال به سوریه، زمینه توسعه مراودات بین 2 کشور را فراهم کرد و همین سفر بود که توانست راهگشایی جدید برای توسعه ارتباطات باشد.
سوریه، سرزمینی به وسعت 185 هزار کیلومتر مربع جنگی داخلی را پشت سر گذاشته و اکنون آماده بازسازی است و این همان فرصت بینظیر برای همسایگان و البته همپیمانانش به شمار می رود.
ایجاد بستر برای بهرهگیری از این فرصت یکی از مهمترین اهداف سفرآیتالله رئیسی و هیأت اقتصادی به دمشق در اردیبهشت امسال و به تبع آن، محمدصادق معتمدیان و هیات اقتصادی آذربایجان غربی در هفته گذشته بود.
سوریه با 9 منطقه آزاد تجاری، فرصت فوقالعادهای برای سرمایهگذاری ایران و آذربایجان غربی به ویژه از سوی بخش خصوصی است؛ حلب گرچه به واسطه جنگ داخلی و تجاوزهای هوایی رژیم صهیونیستی شرایط پیشاجنگ را ندارد، اما همچنان یکی از بزرگترین شهرکهای صنعتی غرب آسیا یعنی شیخنجار را در خود جای داده و فرصت بازسازی آن میتواند نصیب سرمایهگذاران ایرانی شود.
در حال حاضر بازسازی زیرساختهایی چون نیروگاهها، سدها، جادهها و پلها اولویت نخست دولت دمشق است که شرکتهای بخش خصوصی و دولتی ایران با توجه به تجربه غنی خود در این حوزهها میتوانند تاثیرگذار باشند؛ جمهوری اسلامی ایران و به ویژه استانی نظیر آذربایجان غربی، تجربه بازسازی ویرانی را دارد و پس از هشت سال جنگ تحمیلی علیه خود، این مهم را در دستور کار قرار داد و بسیار موفق نیز بود.
انتقال فناوری و صادرات محصولات 2 مسیر ارتباط تجاری ایران و سوریه به ویژه استان نزدیکی مثل آذربایجان غربی در آینده خواهد بود که این استان با توجه به توان خود و نیاز طرف مقابل میتواند در این زمینه نقشآفرینی موثر داشته باشد.
ترکیه، عربستان سعودی، لبنان، مصر و امارات متحده عربی پنج شریک اصلی تجاری سوریه در سالهای اخیر بودهاند و نبود نام ایران میان این شرکا با توجه به تمام شراکتهای استراتژیک تهران با دمشق، نشان از غفلتی در گذشته و نیازمند تأمل است.
اگر ترکیه در سال 2020 با وجود تمام تنشهایی که با سوریه داشته توانسته 31.9 درصد به این کشور صادرات داشته باشد، چرا جمهوری اسلامی ایران و استان آذربایجان غربی که از طریق شمال عراق به این کشور متصل است، به این مهم دست نیابد؟
تسهیل و تسریع حمل و نقل، کلید حل مشکلات اقتصادی است
استاندار آذربایجان غربی گفت: این استان به جهت بهره مندی از ظرفیت های فراوان در مهندسی، آمادگی سرمایه گذاری مشترک در برخی از صنایع را دارد.
محمدصادق معتمدیان در دیدار با وزیر اقتصاد و تجارت خارجی سوریه با تشریح توانمندیها و ویژگی های آذربایجان غربی تصریح کرد: این استان در مسیر کریدور شرق به غرب که آسیای میانه را به اروپا و کریدور شمال غرب به جنوب غرب که قفقاز را به خلیج فارس متصل می کند قرار دارد.
وی افزود: آذربایجان غربی با 25 درصد پایانه های مرزی، مرز مشترک با ترکیه، قرار گیری بزرگترین منطقه آزاد ایران در استان، قطب کشاورزی و معدنی، بهره گیری از کارخانجات پتروشیمی، وجود پنج کارخانه تولید سیمان و کارخانه تولید تراکتور و ادوات کشاورزی ظرفیتی بی نظیر در حوزه اقتصادی است.
استاندار آذربایجان غربی گفت: از یکسال قبل تیم اقتصادی استانداری در حال مطالعه ظرفیت های تجاری و اقتصادی با سوریه بوده که بر این اساس پتانسیل های خوبی برای ارتقاء سطح مراودات اقتصادی بین سوریه و جمهوری اسلامی ایران بویژه استان آذربایجان غربی وجود دارد.
معتمدیان تسهیل و تسریع در حمل و نقل را کلید حل مشکلات ایران و سوریه دانست و ادامه داد: در زمینه آموزش، پژوهش و تبادل تجربه در حوزه های مختلف اقتصادی از جمله کشاورزی، شیلات، باغداری، صنایع و بویژه صنایع کوچک و متوسط و با تکیه بر صنایع غذایی، تبدیلی و بسته بندی بسترهای همکاری مشترک با سوریه وجود دارد.
وی با ارائه پیشنهاد حمل و نقل ترکیبی ریل و دریا برای ارتقای سطح مراودات افزود: در حوزه تجارت محصولات کشاورزی و تبادل تجارب و اطلاعات فنی در عرصه های مختلف بخش های تابعه بخش کشاورزی با عنایت به اهمیت امنیت غذایی در دو کشور، مورد توجه ویژه قرار خواهد گرفت.
استاندار آذربایجان غربی اتصال ایران از مرزهای این استان به بندر مرسین و سپس سوریه را یک ظرفیت مهم برشمرد و با تاکید بر همکاری های فنی و مهندسی، گسترش هر چه بیشتر در بخش اعزام گردشگر و مسافر از طریق زمینی را نیز مورد اشاره قرار داد.
معتمدیان فعالسازی ظرفیت زمینی به سوریه از طریق اقلیم کردستان عراق را مهم دانست و ادامه داد: باعنایت به ظرفیت های بالای گردشگری و طبیعی منطقه شمال غرب ایران و نزدیکی مسیر زمینی به استان آذربایجان غربی، می توان از این ظرفیت برای گسترش روابط بهره برد.
وی افزود: آماده همکاری مشترک در موضوع حمل و نقل و برگزاری همکاری مشترک سه جانبه ایران، عراق و سوریه برای کم کردن هزینه های حمل و نقل هستیم.
استاندار آذربایجان غربی گفت: با توجه به ظرفیت مازاد سوریه در زمینه مرکبات و تولید محصولات کشاورزی در استانهای ساحلی بخصوص در استان لاذقیه، استان آذربایجایجان غربی آمادگی خود برای همکاری و مشارکت در ایجاد صنایع تبدیلی – تولید کنسانتره و پوره میوه را اعلام مینماید.
وی در ادامه از آمادگی آذربایجان غربی برای مشارکت در سرمایه گذاری مشترک واحد های تولیدی خبر داد.
استاندار آذربایجان غربی با ابراز امیدواری نسبت به رفع هرچه سریعتر موانع و تسهیل مراودات اقتصادی بین ایران و سوریه از وزیر اقتصاد، کارشناسان و محققان سوری برای بازدید از فناوری و پیشرفت دانش کشاورزی و ظرفیت های آذربایجان غربی دعوت کرد.
معتمدیان ایجاد یک چهارچوب مشخص جهت پیگیری مشترک مطالعات و برنامه های تدوینی را ضروری دانست.
علاقهمند به استفاده از تجربیات آذربایجان غربی در زمینهٔ های مختلف بویژه کشاورزی هستیم
وزیر تجارت خارجی و اقتصاد سوریه نیز در این دیدار گفت: علاقهمند به استفاده از تجربیات آذربایجان غربی در زمینهٔ کشاورزی هستیم و میتوانیم برای تقویت روابط تجاری و اقتصادی طرفین از توانمندیهای مشترک بهرهمند شویم.
محمد سامر الخلیل افزود: ایران یک شریک استراتژیک برای سوریه بشمار می رود.
وی با اشاره به ضرورت راه اندازی برخی کارخانجات در سوریه، ظرفیت آذربایجان غربی را در این خصوص ارزنده دانست و گفت: حمل و نقل از موضوعات مهم بشمار می رود و برای این امر برنامه ریزی صورت گرفته است.
رئیس کمیسیون همکاری های مشترک ایران و سوریه همکاری فعالان اقتصادی در حوزه صنایع غذایی، کشاورزی و گردشگری را خواستار شد و گفت: با توجه به پتانسیل آذربایجان غربی در فرآوری و بسته بندی محصولات کشاورزی، علاقمند به بهره مندی از این ظرفیت هستیم.
سامر الخلیل تبادل هیات های اقتصادی برای توسعه مراودات را مهم ارزیابی کرد.
آذربایجانغربی میتواند نقش ویژهای در گسترش روابط ایران و سوریه ایفا کند
استاندار آذربایجانغربی گفت: با توجه به توانمندیها و موقعیت ویژه ترانزیتی این استان، در گسترش روابط اقتصادی و تجاری ایران و سوریه، آذربایجانغربی میتواند نقش ویژهای ایفا کند.
معتمدیان در دیدار با سفیر جمهوری اسلامی ایران در سوریه هم افزود: آذربایجان غربی به جهت اعتماد و تاکید ویژه رییس جمهور برای نقش آفرینی ویژه در دیپلماسی منطقه ای، علاقمند به حضور موثر در بازارهای سوریه است.
وی اضافه کرد: بخش خصوصی این استان برای مشارکت در سرمایه گذاریهای اقتصادی با طرف سوری بسیار علاقمند است.
جایگاه آذربایجانغربی در حوزه اقتصاد، کشاورزی و گردشگری در منطقه ویژه است
استاندار آذربایجانغربی در دیدار با استاندار حلب هم با اشاره به ظرفیت های بسیار خوب این استان در حوزه های مختلف گفت: جایگاه استان در بخشهای اقتصادی، کشاورزی و گردشگری در منطقه ویژه است و ما بر استفاده بهینه از این ظرفیت ها تاکید داریم.
معتمدیان افزود: می توان از ظرفیت روابط و پیوندهای مشترک بین دو کشور ایران و سوریه در راستای توسعه همکاری در این بخش ها استفاده کرد.
وی اضافه کرد: آذربایجان غربی حدود یکهزار و 700 بنای تاریخی ثبت شده ملی و 6 بنای ثبت شده در فهرست میراث جهانی یونسکو دارد که ظرفیتی قابل توجه به شمار می رود.
آذربایجان غربی مسیری مطمئن برای ارتقا مراودات ایران و سوریه است
استاندار آذربایجان غربی گفت: با توجه به موقعیت ممتاز ترانزیتی این استان، تسهیل و تسریع در حمل و نقل با سوریه برای گسترش مراودات تجاری و اقتصادی در دستور کار قرار دارد.
محمدصادق معتمدیان در دیدار با وزیر حمل و نقل سوریه ضمن تشریح موقعیت ترانزیتی آذربایجان غربی گفت: آذربایجان غربی در مسیر دو کریدور شرق به غرب که آسیای میانه را به اروپا و کریدور شمال غرب به جنوب غرب که قفقاز را به خلیج فارس متصل میکند قرار گرفته است.
وی افزود: مسیر خروجی از ایران به ترابزون و مرسین ترکیه از آذربایجان غربی عبور میکند.
استاندار آذربایجان غربی هدف از سفر به سوریه را اجرای توافقات سفر اخیر ریاست محترم جمهوری دانست و گفت: شناسایی ظرفیت ها و پتانسیل های استانی در جهت توسعه و تعمیق روابط اقتصادی بین دو کشور از دیگر اهداف سفر به سوریه است.
وی با بیان اینکه حمل و نقل مهم ترین مسئله در روابط اقتصادی بین ایران و سوریه است ادامه داد: حمل و نقل در تجارت بین الملل جایگاه ویژه ای دارد و در قیمت تمام شده کالاها اثر می گذارد.
استاندار آذربایجان غربی با اشاره به اینکه در گذشته بخش عمده ای از حمل و نقل مسافری و باری از طریق مرزهای این استان و مرزهای ترکیه انجام می گرفت، تصریح کرد: آذربایجان غربی تنها استان ایران است که با سه کشور مرز مشترک دارد.
معتمدیان افزود: تنها مسیر ریلی جمهوری اسلامی ایران به مسیر اروپا و آنکارا و بندر مرسین از طریق آذربایجان غربی می گذرد.
وی در ادامه خواستار فعالسازی حمل و نقل ترکیبی زمینی، ریلی و دریایی با توجه به سوابق استفاده از مسیری که از آذربایجان غربی عبور و در نهایت بعد از ترکیه به سوریه منتهی میشود، شد.
استاندار آذربایجان غربی گفت: پیشنهاد اول ما استفاده از ظرفیت ریلی و دریایی از بندر میرسین به لاذقیه است به طوری که کالاها از مسیر ایران و مرزهای خروجی به سمت بندر مرسین ارسال و از آنجا با کشتی به لاذقیه منتقل شود.
معتمدیان افزود: پیشنهاد دوم حمل زمینی از مسیر اقلیم کردستان عراق به مرز بوکمال برای مبادلات تجاری با سوریه و بالعکس است البته استفاده از همین مسیر برای تردد توریست نیز به خاطر هزینه پایین به صرفه است.
استاندار آذربایجان غربی یکی از بسترهای خوب عبور کامیون ها را از طریق اقلیم کردستان عراق به سمت سوریه دانست و تصریح کرد: در دو سال گذشته به جهت مرتفع سازی مشکلات حمل و نقل با اقلیم کردستان عراق، شاهد حمل بصورت یکسره هستیم.
معتمدیان ادامه داد: با تعاملات انجام یافته در سال گذشته حدود یک میلیارد دلار صادرات به اقلیم کردستان عراق صورت گرفت.
وی از آمادگی آذربایجان غربی برای انجام ترانشیپمنت در مرز ایران و انتقال از طریق ماشین های عراقی به سوریه خبر داد و گفت: برای توسعه مراودات اقتصادی نیازمند بهره گیری از همه ظرفیت های حمل و نقلی هستیم.
استاندار آذربایجان غربی ادامه داد: آمادگی برقراری پرواز در بخش های مسافری، زیارتی و گردشگری سلامت از فرودگاه بین المللی شهید باکری ارومیه با فرودگاه های سوریه را داریم.
حمل و نقل شریان اصلی و ستون فقرات اقتصاد
وزیر حمل و نقل سوریه نیز در این دیدار حمل و نقل را شریان اصلی و ستون فقرات اقتصاد برشمرد و گفت: ویران سازی برنامه ریزی شده ای بر سر راه های مواصلاتی سوریه انجام شده و دولت سوریه اهتمام بالایی برای بازسازی این محورهای ویران شده دارد.
زهیر خزیم ضمن استقبال از بازگشایی مسیر جدید برای ترانزیت دائمی کالا، بر گسترش همکاری هایی مشترک تاکید کرد.
وی با اشاره به اینکه از پیشنهادراه اندازی پرواز به آذربایجان غربی استقبال می کنیم، ادامه داد: توسعه اقتصادی در گرو توسعه حمل و نقل است و خطوط هوایی می تواند نقش مهمی در دستیابی به این هدف ایفا نماید.
وزیر حمل و نقل سوریه، در ادامه بر پیگیری پیشنهادات مطرح شده در خصوص ارتقاء ظرفیت های حمل و نقلی با آذربایجان غربی تاکید کرد.
با توجه به ظرفیت های خوب معرفی شده در این سفر و همچنین ابراز تمایل مسوولان مختلف سوری در این خصوص، می توان آینده خوبی در روابط آذربایجان غربی با استان های مختلف سوریه از جمله استان های مهمی شامل دمشق، حلب و لاذقیه متصور بود به شرطی که برنامه ریزی های انجام شده در این سفر، در میزبانی از هیات های سوری و حضور دوباره در سوریه به ویژه توسط تجار و بازرگانان آذربایجان غربی تداوم یافته و تکمیل شود.